ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Αρχή της ελληνικής ιστορίας

Το λυκαυγές της ελληνικής ιστορίας τοποθετείται χρονικά στην εποχή του χαλκού και είναι άμεσα συνδεμένο με το πρόβλημα της καταγωγής των Ελλήνων.

Η έναρξη της ελληνικής ιστορίας ανάγεται, παραδοσιακά, στην κατά κύματα κάθοδο από βορά και εγκατάσταση στον γεωγραφικό χώρο της Ελλάδας, τριών συγγενικών αλλά διακεκριμένων, ήδη πριν την εγκατάστασή τους, εθνολογικά και γλωσσολογικά ελληνικών ομάδων ή φύλων. Τα φύλα αυτά, που έδρασαν ιστορικά ανταγωνιστικά μεταξύ τους, είναι κατά σειρά καθόδου οι Αιολείς, οι Αχαιοί/Ίωνες και οι Δωριείς. Η άποψη αυτή, που έχει αποτυπωθεί στον αρχαιοελληνικό μύθο του Έλληνα έχει τις ρίζες της στα αρχαϊκά χρόνια και ήταν κοινής αποδοχής στην Ελλάδα, από τον 5ο αιώνα π.Χ.

Η διατύπωση τον προηγούμενο αιώνα της ινδοευρωπαϊκής θεωρίας, που βασίστηκε σε γλωσσολογικά κριτήρια, και η επικράτησή της, εδραίωσε την πεποίθηση της από βορά καθόδου προς τον γεωγραφικό ελληνικό χώρο, ελληνικών φύλων ινδοευρωπαϊκής προέλευσης, τα οποία κατάκτησαν με τα όπλα τους τα γηγενή, ειρηνικά κατά βάση, προελληνικά φύλα που βρήκαν στον χώρο αυτό (Πελασγοί, Άβαντες, Κάρες και Λέλεγες) και τα οποία είχαν ήδη αναπτύξει τον αιγαιοπελαγίτικο και μινωικό πολιτισμό.

Η κάθοδος των πρώτων ελληνικών φύλων έγινε στην πρώιμη εποχή του χαλκού περίπου από το 2000/1800 π.Χ. και μέχρι το 1600 π.Χ. Με την επίδραση και την αφομοίωση των πολιτισμικών και πολιτιστικών επιτευγμάτων των προελληνικών φύλων του ελληνικού χώρου, αναπτύχθηκε και άνθησε ο μυκηναϊκός πολιτισμός (περίπου 1600-1100 π.Χ.), ο οποίος έφτασε στην μέγιστη ακμή του, με την κατάκτηση της Κρήτης (περίπου 1400 π.Χ.) και την πολιτική κατάλυση του μινωικού πολιτισμού και την δεκαετή πολιορκία και κατάκτηση της Τροίας (περίπου 1200 π.Χ.). Εκατό χρόνια αργότερα, παρακμασμένος και εξασθενημένος από τις μακρινές (για την συγκεκριμένη εποχή) αυτές εκστρατείες, καταλύεται από την κάθοδο προς νότο και την επικράτηση με τα όπλα του τελευταίου ελληνικού φύλου των Δωριέων, που εγκαινιάζουν την εποχή του σιδήρου για τον ελληνικό χώρο. Η πολιτιστική αναστάτωση και η κατάλυση των παραδοσιακών θεσμών από τους εισβολείς Δωριείς, βυθίζουν την Ελλάδα σε πολιτιστική παρακμή στους λεγόμενους σκοτεινούς αιώνες (περίπου 1100-800 π.Χ.).

Άλλες απόψεις

Κατά την άποψη μιάς μειοψηφίας επιστημόνων και ψευδοεπιστημόνων, αρχαιολογικά, ανθρωπολογικά και γλωσσολογικά δεδομένα και η πρόοδος που συντελέστηκε στην έρευνα και ανάλυση των δεδομένων αυτών τα τελευταία εκατό χρόνια επιβάλλουν την αναθεώρηση των παραπάνω βαθιά ριζωμένων και σχεδόν καθολικά αποδεκτών απόψεων.

Τουρκοκρατία

Κατά τη χρονική περίοδο την ονομαζόμενη και "Τουρκοκρατία", ο χώρος της σημερινής Ελλάδας και γενικά πολλές περιοχές κατοικούμενες, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, από Έλληνες βρισκόταν υπό την κυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Τη χρονική περίοδο θα μπορούσαμε αυθαίρετα να την ορίσουμε από το 1453 στην πτώση της Κωνσταντινούπολης, αν και η εξάπλωση των Οθωμανών στον ευρύτερο "ελληνικό" (=ελληνόφωνο χριστιανικό) χώρο πηγαίνει χρονικά πιο πίσω. Εάν θεωρήσουμε ότι αυτός ο χώρος ήταν όλη η Μικρά Ασία και η Ελληνική χερσόνησος, τότε η Τουρκοκρατία μπορούμε να θεωρήσουμε ότι αρχίζει από το 1071 μ.Χ. Η εξάπλωση των Οθωμανών στον χώρο αυτόν ήταν σταδιακή και προοδευτικά κατέκτησαν όλη την έκταση της σημερινής Ελλάδας, εκτός των Ιονίων νήσων. Η Ελλάδα ήταν υπό οθωμανική κυριαρχία μέχρι την Επανάσταση του 1821.

Οι Τούρκοι Οθωμανοί έφτασαν στην περιοχή όταν η βυζαντινή αυτοκρατορία, που είχε κυβερνήσει τον μεγαλύτερο μέρος του ελληνόφωνου κόσμου για πάνω απο 900 έτη, ήταν αποδυναμωμένη από την τέταρτη σταυροφορία και την προσωρινή κατάλυση της υπόστασής της το 1204. Παράλληλα με τις νίκες τους επί των Βουλγάρων το 1371 και των Σέρβων το 1389, οι Οθωμανοί προωθήθηκαν και στη νότια Βαλκανική και κατέλαβαν την Αθήνα το 1458. Οι Έλληνες άντεξαν στην Πελοπόννησο μέχρι το 1460, και οι Βενετοί και οι Γενουάτες παρέμειναν σε μερικά από τα νησιά του Αιγαίου και στο Ιόνιο, αλλά από το 1500 το μεγαλύτερο τμήμα των πεδιάδων και των νησιών της Ελλάδας ήταν στα οθωμανικά χέρια. Τα βουνά της Ελλάδας ήταν κατά ένα μεγάλο μέρος άθικτα, και ήταν ένα καταφύγιο για τους Έλληνες που ήθελαν να ξεφύγουν από την ξένη κυριαρχία. Η Κύπρος έπεσε στα χέρια των Οθωμανών το 1571, και οι Βενετοί διατήρησαν την Κρήτη μέχρι το 1669. Μόνο τα Επτάνησα, που κυβερνήθηκαν από τη Βενετία, δεν κατακτήθηκαν από τους Οθωμανούς.

Η σταθεροποίηση της οθωμανικής εξουσίας ακολουθήθηκε από δύο ευδιάκριτα ρεύματα ελληνικής μετανάστευσης. Το πρώτο αποτελούνταν από τους Έλληνες διανοούμενους, όπως ο Ιωάννης Βησσαρίων, ο Γεώργιος Γεμιστός Πλήθωνας και ο Μάρκος Μουσούρος, που μεταναστεύουν στη δυτική Ευρώπη, διδάσκουν εκεί τα αρχαία ελληνικά έργα και την επηρεάζουν στην αυγή της Αναγέννησης . Το δεύτερο αποτελούνταν από Έλληνες που άφηναν τις πεδιάδες της ελληνικής χερσονήσου για να εγκατασταθούν στα βουνά, όπου το τραχύ τοπίο έκανε δύσκολο για τους Οθωμανούς να ασκήσουν αποτελεσματική στρατιωτική ή διοικητική παρουσία.

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια